Nöroendokrin Tümör
Nöroendokrin tümörü tanımlayarak başlamak gerekirse, Nöroendokrin tümörler (NET) ya da diğer ismi ile nöroendokrin neoplazi (NEN), hormonal yöntem ile sinir sistemi aralarında bulunan kanserlerdir. Nöroendokrin tümörler, geçmişteki ismi ile karsinoidler ya da APUDoma, 2.000 yılından itibaren Hayat Sıhhat Örgütü (WHO) aracılığıyla gastro-entero-pankreatik nöroendokrin tümörler (GEP-NET) olarak adlandırılmaktadır.
Hormonal yöntem, fiziksel olayları yönetmek amaçlı kimyevi sinyaller gönderir, aynı hale cevap olarak sinir sistemi ise elektriksel cevaplar gönderir. Nöroendokrin yöntem ise hormonal yöntem ile sinir sisteminin bileşiminden meydana gelir. Hormonların peptidler, steroidler ve nöroaminler isimlerinde alt dalları bulunmaktadır.
Nöroendokrin tümörler (GEP-NET) ne sıklıkta görülür?
Yao ve ark, çalışmasında AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ'nde GEP-NET sıklığı 100.000 kişide 1.0 iken, 2008 yılında 5.2 olarak bildirilmiştir. Aynı biçimde Tsai ve ark. Çalışmasında Tayvan'daki GEP-NET sıklığı 1996 yılında 100.000 kişide 0.3 iken, 2008 yılında 1.5 olarak belirlenmiştir. Bu çeşit tümörlerde hayat genelinde bir yükseliş gözlenmektedir. - Hastalar sık sık 50-60 yaş aralığında bulunurlar
- Sindirim sisteminde bulunan tümörlerinin %1-2'sini oluştururlar.
Tüm vücuttaki nöroendokrin urların %65 kadarı sindirim sisteminden, %25 kadarı solunum sisteminden ve %10 kadarı ise diğer sistemlerden kaynaklanır.
GEP-NET olgularının aşağı yukarı olarak %20'sinin yemek borusu ve mide içinde %40 kadarının ince bağırsakta, %25 kadarının kalın bağırsak içerisinde ve %15'lik kısmının göden'da olduğu belirlenmiştir.
En sık sık görülen nöroendokrin tümörleri (GEP-NET) çeşitleri- Karsinoid tümörler: Her 100,000 kişide 1.5 kimsede görülebilirler. Karsinoid tümörler, bağırsakların duvarında bulunan nöroendokrin kök hücre kaynaklı ve akciğerde, göğüs boşluğunda, karaciğerde, pankreasta, bronşlarda, yumurtalıkta, prostatta ve böbreklerin içinde rastlanabilen tümörlerdir.
- Pankreatik iç salgı tümörler (PET) ya da adacık hücreden oluşan tümörler 100,00 kişide bir görülürler.
- İnsülinoma: insülin (Kan şekeri seviyesini düşüren hormon) salgısı yapan tümörler
- Gastrinoma: gastrin (Sindirimde vazife yapmak amacıyla mideyi asit salgılatmak amacıyla uyaran hormon), Zollinger- Ellison sendromu ismi verilen hastalığa yol açabilirler.
- Vazoaktif intestinal peptidoma (VIPoma): bağırsaktan ekstrem vazoaktif intestinal peptid (VIP) salgılarlar.
- Ppoma: ekstrem pankreatik polipeptid salgılarlar.
- Somatostatinoma: ekstrem somatostatin hormonu salgılarlar
- WDHA: watery diarrhea (Sulu ishal), hypokalemia (Potasyum düşüklüğü), achlorhydria (Mide asidinin yokluğu)
- Kalsitoninoma: ekstrem kalsitonin salgılarlar.
- GHRHoma: ekstrem growth (Büyüme) hormon salgılarlar.
- Nörotensinoma: ekstrem neurotensin salgılarlar.
- CRHoma: ekstrem kortikotropin relasing (Salgılayan) hormon salgılarlar.
- ACTHoma: ekstrem adrenokortikotropik hormon (ACTH) salgılarlar.
- Paratiroid hormon alakalı peptid tümör
Daha nadir görülen nöroendokrin tümör (GEP-NET) çeşitleri- Tiroit medüllerinde görülebilen kanser
- Küçük hücrelerden oluşan akciğer kanseri
- Büyük hücrelerden oluşan akciğer nöroendokrin kanseri
- Akciğer harici minik hücreli kanser
- Rahim ağzı (Serviks) nöroendokrin kanseri
- Multipl iç salgı neoplazi (MEN1 ve MEN2)
- Nörofibromatozis tür 1
- Tüberoz skleroz
- Von Hippel-Lindau (VHL) sıhhat sorunu
- Nöroblastoma
- Feokromasitoma
- Paraganglioma
- Ön hipofiz nöroendokrin tümörü
Nöroendokrin tümörler (NET'ler) çoğunlukla ağır üreyen bir kanser türüdür ve iyileştirme edilmezlerse önemli sonuçlara yol açabilirler. NET'ler geç merhalede teşhis konduğunda hasta olanların sağ kalım şansı ve hayat kalitesi üstünde negatif tesir yaratır.
19.01.2024 05:21:48
Nöroendokrin Tümör ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
0 Yorum Yapılmış "Nöroendokrin Tümör"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin
|
|